5 grudnia – Światowy Dzień Gleb

5 grudnia obchodzimy Światowy Dzień Gleby

W 2013 roku podczas 68. posiedzenia plenarnego Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła rezolucję ustanawiającą 5 grudnia Światowym Dniem Gleby. Obchody tego dnia odbywają się w ponad 50 krajach, w tym także w Polsce.

Celem obchodów święta gleby jest zwrócenie uwagi na funkcje, jakie spełnia ona w środowisku oraz rolę, jaką pełni w kształtowaniu jakości życia w obliczu wciąż rosnącej populacji ludności. Gleby były zaniedbywane i zapomniane przez długi czas, większość społeczeństwa nie wiąże ich z żywnością, czystą wodą, klimatem czy bioróżnorodnością. Trzeba podkreślać, że zasoby gleb są ograniczone i nieodnawialne, a są narażone na różne procesy degradacyjne, które na trwałe mogą wyłączyć je z użytkowania.

Należy pamiętać o zagrożeniach dla funkcji gleb, które wiążą się głównie z działalnością człowieka jak również z dynamiką czynników przyrodniczych . Są to:

• wyjałowienie,
• przenawożenie,
• osuszanie,
• zanieczyszczenie,
• erozja
• zmiany klimatyczne.

Szczególnie tego dnia powinniśmy zdać sobie sprawę, że to właśnie gleba jest podstawą produkcji rolnej – ponad 90 proc. żywności pochodzi z płodów rolnych uprawianych na glebie.
Konieczna jest odpowiednia ochrona gleb, zarówno dla obecnych jak i przyszłych pokoleń. Gleba to przede wszystkim element naturalnego środowiska, przeciwdziałający zmianom klimatycznym oraz mający kluczową rolę w cyklu hydrologicznym, w tym w zapewnieniu odpowiedniego spływu wód gruntowych, ochrony przed powodziami i suszami. Niezmiernie ważną funkcją gleby jest jej rola w oczyszczaniu środowiska, przepływie energii i krążeniu materii w ekosystemach, a tym samym jej wpływ na stabilność rozmaitych ekosystemów.

Gleba jest niezbędna dla życia. Stanowi środowisko rozwoju korzeni roślin, ma zdolność długotrwałego magazynowania wody dostępnej dla roślin, jest magazynem składników odżywczych i stwarza warunki do rozwoju organizmów roślinnych i zwierzęcych. Jest siedliskiem niezliczonej ilości mikroorganizmów decydujących o przebiegu różnorodnych procesów biochemicznych, poczynając od wiązania azotu atmosferycznego, a kończąc na mineralizacji materii organicznej. To właśnie w glebie, a nie ponad jej powierzchnią, występuje największa bioróżnorodność.
W różnych miejscach Ziemi występują całkowicie odmienne gleby, a ich różnorodność i zmienność jest ściśle określona.
Również funkcje gleby mogą być różne, na przykład gleby uprawnej, leśnej, czy też miejskiego skweru. Ta wielka różnorodność gleb odzwierciedla ich wyjątkową pozycję wśród innych komponentów środowiska.

Naszym celem powinno być podniesienie problemu konieczności ochrony i zrównoważonego użytkowania gleb.

Dbajmy o naszą glebę!